Voorbeeld usability tests Ipse.nl
Hoofdstuk 16 uit 'Websites
testen bij gebruikers'
In 2006/2007 heb ik Ipse begeleid bij het maken van een
nieuwe website. Ik heb een quick scan van de oude site uitgevoerd,
onderzoek laten doen naar de vragen en behoeften van de bezoekers,
advies gegeven over de inhoudelijke inrichting en navigatie
van de site, en usability tests uitgevoerd van een concept en
de uiteindelijke site.
Interessant is onder meer hoe de Google Maps applicatie
dankzij testen veel gebruiksvriendelijker is geworden.
In mijn boek 'Websites testen van gebruikers' doe ik hier
verslag van. Hieronder het hoofdstuk over Ipse.
Ipse is een organisatie die zorg en begeleiding biedt aan kinderen,
volwassenen en ouderen met een verstandelijke of meervoudige
beperking. Ipse heeft voorzieningen voor wonen, logeren en dagbesteding.
Daarnaast biedt het hulp thuis en op scholen en andere specialistische
hulp. De voorzieningen zijn verspreid over een groot deel van
Zuid Holland.
In 2006/2007 is een nieuwe website gemaakt. Deze moest de verschillende
doelgroepen beter dan voorheen informeren. De site kreeg een
nieuwe vormgeving, nieuwe navigatie en teksten, waaronder veel
teksten over voorzieningen.
Oude homepage www.ipse.nl waarop knop 'aanbod' is opengeklikt.
In deze oude vormgeving zijn de nieuwe indeling, navigatie en
conceptteksten getest.
Behoeftenpeiling
Om een beter beeld te krijgen van de vragen en behoeften van
de doelgroepen, zijn gedurende enkele weken inventarisaties
gemaakt van de vragen die telefonisch en per email binnenkwamen,
evenals de trefwoorden die in de zoekmachine werden ingevoerd.
Dat leverde aanvullende ideeën op voor onderwerpen waaraan aandacht
moest worden besteed. Zo waren er bijvoorbeeld veel praktische
vragen over opleidingen en stages bij Ipse die gemakkelijk op
de site konden worden beantwoord.
Usability test concept website
Ten tijde van de usability test van de concept website was
de vormgeving nog niet klaar en werden vooral de eerste teksten
en de indeling in hoofd- en subknoppen getest. De teksten bleken
goed aan te sluiten bij de vragen van de proefgebruikers (een
ouder van een gehandicapt kind: "Dit moet je hebben, helemaal
top!"), maar hier en daar bleken aanvullingen nodig. Zo moest
op iedere pagina meteen duidelijk zijn voor welke gehandicapten
de voorziening geschikt was en voor welke niet. Verschillen
tussen groepen op een locatie verdienden meer aandacht. De suggesties
bleken zeer waardevol voor de tientallen nog te schrijven teksten
over andere voorzieningen.
Hier en daar kwam nog jargon voor (ambulante slaapkamer, mobiele
logee). Ook bleek er veel behoefte aan foto's die een goed beeld
geven van de voorzieningen, bijvoorbeeld de woonkamer, de keuken,
een slaapkamer, de tuin, speeltoestellen en speciale ruimtes.
Daar is later veel aandacht aan besteed.
Vorm/navigatie
Naar aanleiding van reacties op verschillend vormgegeven pagina's
is ervoor gekozen de bestaande navigatie te vervangen door hoofdknoppen
bovenin en openklappende subknoppen in de linker navigatiebalk.
www.ipse.nl, definitieve vormgeving/navigatie, hier de pagina
over volwassenenwoningen
Na de concepttest zijn een nieuwe vormgeving en navigatie ontwikkeld.
Er is gekozen voor een kleurige site met veel fotografie, die
warmte en persoonlijke aandacht moest uitstralen, naast de veelzijdigheid
van de zorg en de professionaliteit
Voor de ontsluiting van de informatie over de voorzieningen
is gebruik gemaakt van Google Maps. Daarmee konden bezoekers
soorten voorzieningen selecteren (bijvoorbeeld woonvoorzieningen
voor volwassenen), beknopte informatie per voorziening aanklikken
en doorklikken naar uitgebreidere informatie. Een destijds vrij
nieuwe applicatie voor het ontsluiten van informatie.
Usability test website, deel 1
Toen hij grotendeels was ingevuld, werd de website getest bij
zes proefgebruikers: een ouder van een kind-bewoner, een broer
van een volwassen bewoner, iemand van een uitzendbureau dat
uitzendkrachten voor Ipse regelde, iemand van het Zorgloket
dat aanmeldingen regelt en vragen beantwoordt, een begeleider
van leerling-medewerkers en een vrijwilliger.
De proefgebruikers reageerden enthousiast over de vormgeving.
Hij riep inderdaad de gewenste associaties van warmte, aandacht,
veelzijdigheid en professionaliteit op.
Beginpagina Google Maps bij klikken op hoofdknop 'Vestigingen'.
Google Maps na aanklikken verfijnfunctie en klikken op een
locatie-ballon
De ontsluiting van de voorzieningen met Google Maps bleek nog
niet goed te werken. Al bij de eerste drie testsessies kwamen
allerlei onhandigheden aan het licht. De verfijn-functie waarmee
men soorten voorzieningen kon selecteren, werd over het hoofd
gezien, evenals als de zoomfunctie. En als proefgebruikers via
een andere rubriek, waar ze al een selectie voor bijvoorbeeld
woonvoorzieningen voor kinderen hadden gemaakt, in Google Maps
terecht kwamen, kwamen ze ongemerkt weer in het totale aanbod
terecht. De ballonteksten in Google Maps waren te lang en te
groot - de informatie moest kort en puntsgewijs worden weergegeven.
Dit alles was reden om de volgende drie testsessies uit te
stellen en Google Maps eerst grondig te verbeteren, waarna het
nog in dezelfde gebruikstest opnieuw kon worden getest.
De hoofdnavigatie bleek goed te werken. Met de rubrieksaanduidingen
in de navigatiekolom en de paginatitels ging het nog vaak mis,
kopjes werden niet herkend als links, adresinformatie in de
rechterkolom werd soms over het hoofd gezien en informatie over
de organisatie was nog wat te ambtelijk/formeel. Op pagina's
over voorzieningen wilde het uitzendbureau ook graag kunnen
zien of er tilliften aanwezig zijn en hoeveel medewerkers er
op de groep staan - van belang voor de te selecteren uitzendkracht.
Zo waren er allerlei details die nog bijgeschaafd konden worden.
Usability test website, deel 2
Een paar weken later vond de tweede serie testsessies plaats,
bij de drie overige proefgebruikers. Google Maps was inmiddels
flink aangepast, maar bleek ook nu nog niet goed te functioneren.
In de linker navigatiebalk werden alle selectiemogelijkheden
aangeboden. Dat bleek een forse verbetering.
Nieuwe indeling Google Maps, met de verfijnfunctie standaard
in de linkerbalk. De proefgebruiker heeft woningen voor kinderen
in Delft geselecteerd.
Maar als de proefgebruikers daar selecties maakten, bijvoorbeeld
Delft-kinderen-woningen, hadden ze in eerste instantie niet
door dat op het kaartje ballonnetjes verdwenen of verschenen.
Dat kwam ook doordat ze alles wat ze níét wilden, moesten uitvinken,
waardoor ze lang bezig waren in de linkerkolom en niet merkten
dat er rechts op de kaart iets gebeurde. Alle drie de proefgebruikers
zochten na het maken van hun selectie naar de knop om die te
'activeren'. Dan klikten ze uit arren moede op de knop 'OK'
naast het zoekvenster. Rechts werd het kaartje vervangen door
een melding 'Geen zoekresultaten gevonden'.
De vinkjes zijn daarna standaard uitgezet, waardoor de gebruiker
gemakkelijker op de kaart ballonnetjes ziet verschijnen als
hij met een vinkje iets selecteert. Bovendien verschijnt bij
het laden van het beginscherm eerst een uitleg die gemakkelijk
weg kan worden geklikt.
Onhandig was ook dat het kaartje niet altijd goed inzoomde.
Sommige soorten voorzieningen bevinden zich bijna allemaal op
een terrein in Nootdorp, waardoor een selectie vaak een klont
ballonnetjes opleverde die stuk voor stuk lastig aanklikbaar
waren. Dit is verholpen. Google Maps zoomt na een selectie steeds
optimaal in: bij sterk verspreide voorzieningen toont hij een
groter gebied dan bij dicht bij elkaar liggende voorzieningen.
Daarnaast kwamen nog andere onhandigheden of programmeerfouten
aan het licht, die verholpen zijn.
Google Maps na de lancering van de site
Ipse over de tests: "Bij Ipse is ervoor gekozen om te testen
in verschillende stadia van de bouw van de nieuwe website. Dit
bleek waardevol. Het zorgaanbod van Ipse is groot en veelzijdig
en het gebruik van Google Maps was vrij nieuw. Op basis van
de verschillende testresultaten is er nog tijdens de bouw veel
aangepast. Het uiteindelijke resultaat is dat de website een
volledig, overzichtelijk en actueel overzicht geeft van alle
zorg en diensten die onze grote organisatie biedt. Kort na de
lancering kreeg Ipse van verschillende collega-organisaties
de vraag 'of ze dit programma ook konden gebruiken'."
|
